Aleksandar Petrov: OD VLADIKE DO GOSPODA

Description

Čitalac će ući u Petrovljevu knjigu Od vladike do Gospoda
kroz kapiju njegoševe paradigme u srpskoj poeziji 20. veka i potom
nastaviti Čitalačko putovanje kroz srpsku poeziju presudnog vremena
Prvog svetskog rata, kada su se preispitivali stavovi prema smislu poezije,
tradicionalne kao i avangardne, kada se menjala tipologija ratne poezije,
a ona pisala van okupirane domovine.

Odavde će Čitalac preći u jedan drukčiji tematski pejzaž koji čine pitanja
vezana za časopise, njihove manifeste, saradnike, teme i razmatranja uloge
časopisa u razvoju novih oblika pisanja, polemisanja i pomeranja granica
kritičkog razmišljanja i umetničkog stvaranja.

Put dalje vodi kroz predele srpsko-ruskih književnih veza, delovanja ruske
„bele” emigracije u srpskoj kulturi, misiji i paradoksima časopisa Ruski arhiv,
srpskih tema u emigrantskoj ruskoj poeziji i o tome kako je u kasnijim vremenima
ruski formalizam, svojom teorijom i praksom, osvajao Srbiju.

Onda se prelazi preko paradoksalnog mosta utopije i anti-utopije da bi čitalac
stigao do Andrićeve Proklete avlije, ovde sagledane u kontekstu zatvorske i logorske
proze, ključne teme 20. veka. Na izlazu iz Petrovljeve knjige su dveri koje
vode ka Gospodu i pitanju kako su oni srpski pesnici, koji su posle Drugog svetskog rata
izgubili domovinu, pisali u američkom rasejanju ne gubeći veru,
ali ne bez izazova sumnje.

Kad zatvori korice knjige, čitalac se vraća „kući” kao posle imaginarnog putovanja,
ali verovatno s dva pitanja. Prvo, nisu li istorijska vremena vidno različita, a teme književnosti
izazovno slične? I drugo, šta je to što, i u našem vremenu veštačke inteligencije,
čini književnost nezaobilaznom destinacijom?
Krinka Vidaković Petrov

Odlomak iz knjige u PDF formatu.